سنسور دزدگیر اماکن چیست و چگونه کار می کند؟

 

سیستم های اعلام سرقت ازسه جزء اصلی تشکیل شده اند.

• دستگاه مرکزی
• سنسورها
• آژیرها

در این مقاله می خواهیم به سنسورها و چگونگی عملکردشان بپردازیم. انتخاب و خرید سنسور دزدگیر مناسب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است چرا که چشمی دزدگیر است که در اولین مرحله خطر را شناسایی کرده و با ارسال سیگنال برای دستگاه مرکزی سبب فعال شدن آژیر می شود. با انتخاب سنسور مناسب، قرار دادن آن در مکانی مناسب و کنترل کردن دوره ای برای اطمینان درستی عملکرد آن می توانید گامی مهم برای تامین امنیت محیط مدنظرتان بردارید.

 

سنسور دزدگیر بر حسب نوع اتصال

برای سنسورها می توان دسته بندی های متفاوتی را ارائه داد. سنسوردزدگیر را بر حسب نوع اتصال با دستگاه مرکزی به سنسورهای بی سیم و با سیم تقسیم بندی می شود.

سنسور دزدگیر سیمی

سنسورهای سیمی، همان طور که از نامشان پیداست توسط سیم به دستگاه مرکزی و کنترل پنل دزدگیر وصل می شوند. ولتاژ مورد نیاز راه اندازی این سنسورها 12 ولت است که می توانید با اتصال به ترمینال های Aux  روی برد کنترل پنل دستگاه، آن را تامین کنید. روی برد سنسورهای سیمی یک خروجی آلارم که عموما NC (Normally Close) است به زون روی کنترل پنل دستگاه وصل می شود. این خروجی به صورت یک کنتاکت بسته است که درهنگام خطر باز شده و یک سیگنال برای دستگاه مرکزی می فرستد.

در هنگام نصب توجه داشته باشید از سیم با طول و قطر مناسب استفاده کنید تا سنسور دزدگیر عملکرد بهینه داشته باشد و از بروز آلارم خطا جلوگیری شود.

سنسور دزدگیر بی سیم:

اتصال این سنسورها با دستگاه مرکزی بی سیم یا وایرلس است. با توجه به دفترچه راهنمای دستگاه مرکزی و کاتالوگ سنسور دزدگیر به آسانی می توانید این سنسورها را به زون های بی سیم دستگاه مرکزی اضافه کنید. نحوه عملکرد این چشمی های دزدگیر به این صورت است که هنگام بروز حادثه یک سیگنال برای دستگاه مرکزی ارسال می شود.

منبع تغذیه این سنسورها یک باتری کوچک است. در برخی از انواع آنها یک LED روی بردشان وجود دارد تا زمانی که باتری ضعیف شود روشن شود. اگر سنسور شما چنین قابلیتی ندارد به صورت دوره ای حدودا هر شش ماه باتری سنسورهای خود را تعویض کنید تا از عملکرد صحیح آنها اطمینان خاطر داشته باشید.

مزایا و معایب سنسور دزدگیر بی سیم

• اگر میخواهید در مکانی سنسور نصب کنید که نمی خواهید سیم ها ظاهر آنجا را نازیبا کنند سنسورهای بی سیم بهترین گزینه برای انتخاب هستند و نیازی نیست نگران سیم ها باشید.
• نصب سنسورهای بی سیم در مقایسه با مدل های سیمی بسیار آسان تر است و نیازی به سیم کشی های طولانی و زمانبر نیست.
• سنسورهای سیمی قیمت مناسب تری نسبت به سنسورهای بی سیم دارند.
• ممکن است برخی سنسورهای بی سیم به دلیل کیفیت ساخت پایین دچار تداخل فرکانسی شوند و نتوانند به موقع عمل کنند. پیشنهاد ما این است در در سیستم اعلام سرقتی که نصب می کنید حداقل یک سنسور سیمی حتما به کار گیرید.

تکنولوژی ساخت سنسور دزدگیر:

برای ساخت سنسورهای اعلام سرقت و چشمی های دزدگیر از تکنولوژی های متفاوتی استفاده می شود. در ادامه نگاهی به برخی از پرکاربردترین این فناوری ها و چگونگی عملکرد هریک می پردازیم.

سنسور دزدگیر مادون قرمز:

سنسورهای موجود عموما بر اساس اشعه مادون قرمز ساخته شده اند که به دو دسته زیر تقسیم بندی می شوند:

• Passive Infrared Sensor
• Active Infrared Sensor

 

Passive Infrared Sensor ( سنسور اشعه مادون قرمز)

باید بدانید همه چیز اعم از انسان و حیوان و یا حتی اشیای ثابت، مقدار مشخصی اشعه مادون قرمز ساطع می کنند. این مقدار به میزان حرارت جسم و مواد تشکیل دهنده آن بستگی دارد. این اشعه با چشم قابل مشاهده نیست.

 

PIR  که مخفف Passive Infrared Sensor  یا Pyroelectic Infrared Radial است یک سنسور الکتریکی است که  تغییرات اشعه مادون قرمز در یک محیط مشخص را بررسی می کند. سپس در جواب تغییرات احساس شده یک سیگنال ارسال می نماید. این سنسور اشعه مادون قرمز ساطع شده از انسان و حیوان را، در محدوده تحت پوشش خود تشخیص می دهد و برای دستگاه مرکزی از طریق سیم یا وایرلس سیگنال ارسال می کند. جزء اصلی ماژول PIR یک کریستال حساس به مادون قرمز است.

نقطه تیره تر فلز جایی است که کریستال حساس مادون قرمز قرار گرفته شده است. کریستال حساس می تواند مقدار اشعه مادون قرمز در اطراف را اندازه گیری کند.

معمولا یک ساختار گنبدی شکل پلاستیکی روی این کریستال حساس قرار می گیرد و مانند یک لنز عمل کرده تا نور مادون قرمزز را روی سنسور دزدگیر متمرکز کند.

چشمی های دزدگیر سیمی و بی سیم موجود در بازار عموما از این دسته هستند.

Active Infrared Sensor

بر خلاف سنسورهای پسیو که اشعه مادون قرمز در محیط را اندازه گیری می کنند، این سنسورها خود این اشعه را تولید می نمایند. فرآیند تشخیص در این سنسورها به نحو زیر است:

1. یک ساطع کننده اشعه، یک بیم برای گیرنده ای که دقیقا در مقابلش در یک خط قرار گرفته است، ارسال می کند.
2. اگر مانعی بر سر راه نباشد، گیرنده بیم ساطع شده را می بیند.
3. اگر گیرنده موفق نشود بیم ارسالی را ببیند تشخیص می دهد مسیر بین فرستنده و گیرنده توسط چیزی مسدود شده است.

 

این تکنولوژی در ساخت بیم دتکتورها و بیم های فنسی به کار رفته است. فرستنده و گیرنده این سنسورها هریک معمولا با 12 ولت تغذیه می شوند. خروجی آلارم گیرنده این سنسور دزدگیر به زون روی کنترل پنل دستگاه مرکزی متصل می شود.  در این چشمی های دزدگیر برای اجتناب از پیش آمدن خطا معمولا به جای تک بیم، یک ، دو و یا سه زوج بیم ارسال می شود. هرگاه هریک از این زوج ها قطع شد برای دستگاه مرکزی یک سیگنال ارسال می شود.

سنسور دزدگیر مایکروویو

دسته دیگری از سنسورها، سنسورهای ماکروویو هستند. این سنسورها به طور دائم سیگنال های ماکروویو را به محیط ارسال می کنند. این سیگنال های ارسال شده به اشیای موجود در محیط برخورد کرده و در یک بازه زمانی به سنسور و چشمی دزدگیر برمی گردند. به این دلیل که اشیای داخل محوطه تحت پوشش ثابتند و تغییر نمی کنند، این بازه زمانی که توسط سنسور اندازه گرفته می شود نیز ثابت است و سنسور دزدگیر یک الگوی مشخصی را دنبال می کند.

زمانی که شئ یا انسانی وارد محیط شود سیگنال های ماکروویو در بازه زمانی متفاوتی به سنسور بازمی گردند و الگوی مشخص قبلی شکسته می شود. این تغییر توسط سنسور تشخیص داده می شود و سیگنال آلارم برای دستگاه مرکزی ارسال می شود.

 

سنسور دزدگیر Dual sensor

در برخی سنسورها تکنولوژی PIR و مایکروویو به صورت همزمان به کار رفته است. این همزمانی به منظور جلوگیری از بروز آلارم خطا به کار گرفته شده است. در این سنسور دزدگیر هنگامی سیگنال آلارم برای دستگاه مرکزی ارسال می شود که هم ماژول PIR و هم مایکروویو هردو همزمان خطر را تشخیص دهند.

 

 

مکان مناسب استفاده سنسورهای دزدگیر

در هنگام انتخاب سنسور برای سیستم اعلام سرقت مهم ترین نکته ای که باید به آن توجه داشت محلی است که سنسور دزدگیر باید درآنجا نصب شود. هر سنسور را باید متناسب با مکان مورد نظر انتخاب کرد. در ادامه برخی سنسورهای پرکاربرد و مکان های نصب مناسب برای آنها را بررسی می کنیم.

سنسور و چشمی دزدگیر سیمی و بی سیم داخلی

این چشمی ها که اغلب PIR هستند برای فضاهای داخلی مناسب هستند و برای محافظت اتاق ها، راهروها و در کل فضاهای بسته مناسب می باشند. محیط مشخصی را تحت پوشش قرار می دهند که در کاتالوگ آنها آمده است. این نوع از سنسورهای دزدگیر را در ارتفاع و زاویه مناسب نصب کنید تا بهترین کارایی را داشته باشند.

 

سنسور دزدگیر فضای باز:

این چشمی ها به گونه ای طراحی شده اند که مناسب نصب در محیط های بیرونی مانند حیاط ، تراس، پاسیو و… هستند. این چشمی ها تا اندازه زیادی در برابر عواملی که ایجاد آلارم اشتباه می شوند مانند نور خورشید، باد و باران، گرد وغبار، حشرات و پرندگان، حرکت برگ های درختان مقاوم هستند.

سنسور و چشمی دزدگیر وزنی:

این چشمی دزدگیر برای موجوداتی تا وزن مشخص مثلا 15 کیلوگرم سیگنال آلارم را فعال نمی کند و از بروز آژیر خطا جلوگیری می شود.

سنسور دزدگیر مگنت سیمی و بی سیم:

مگنت ها یکی از بهترین گزینه ها برای محافظت از درها و پنجره هاست. این نوع از سنسورهای دزدگیر از دو قطعه جداگانه ساخته شده اند که یک قطعه آن به صورت ثابت روی چارچوب در و یا پنجره نصب و دیگری روی در و یا پنجره نصب می شود. هر گاه در و پنجره باز شود یک سیگنال به صورت وایرلس و یا ازطریق سیم برای پنل مرکزی می فرستد و آژیر به صدا در می آید. مگنت ها یک کنتاکت NC(Normally Close) هستند که زمانی که در یا پنجره باز می شود، باز شده و آلارم را فعال می کنند.

سنسور دزدگیر بیم خطی (بیم دتکتور و بیم های فنسی):

این سنسورها عموما با فناوری مادون قرمز فعال ساخته می شوند و مناسب نصب در محیط های بیرونی هستند. متراژهای متفاوتی را از کمتراز 10 متر تا 200 متر می توانند پوشش دهند. این سنسورهای دزدگیر مانند یک حصار نامرئی عمل نموده و هنگامی که کسی از آن عبور کند هشدار را فعال می کنند. آن ها را می توانید برای محافظت از درب ها و گیت های ورودی، روی دیوارها، اطراف استخرها و … نصب نمایید.

پدال ها و شستی های اضطراری :

این دو سنسور دزدگیر عملکرد مشابهی دارند و برای یک منظور به کار می روند. در زمان های اضطرار که مکان مورد نظر مورد سرقت قرار می گیرد با فشردن آن ها سیستم اعلام سرقت شروع به تماس گرفتن کرده و خطر را اعلام می کند که اغلب در بانک ها، فروشگاه ها، طلا فروشی ها و صرافی ها نصب می شوند. این سنسورها معمولا یک کنتاکت بازNO(Normally Open)  هستند و هنگامی که پدال یا شستی فشرده می شود آلارم را فعال می کنند. این سنسورها معمولا به زون 24 ساعته دستگاه مرکزی وصل می شود.

 

سنسور دزدگیر لرزشی یا شوک سنسور:

زمانی که این سنسورها ضربه و لرزش را احساس کنند تحریک می شوند. این سنسور دزدگیر را می توانید برروی اشیا و وسایلی مانند گاوصندوق نصب کنید تا در هنگامی که ضربه ای به آن وارد می شود یا جابجا می شود، آلارم فعال شود. می توانید از سنسورهای لرزشی بر روی دیوارها و سقف استفاده کنید تا اگر زمانی کسی قصد تخریب آنها را داشت سنسور فعال شده و آلارم را روشن کند. همچنین این سنسورها برروی شیشه هم نصب می شوند تا به محض شکستن تحریک شوند.

 

سنسور دزدگیر شکست شیشه:

این سنسورها نسبت به صدا حساس هستند. دارای میکروفون کوچکی بوده که به محض دریافت صدای شکستن شیشه آلارم را فعال می کنند. برخلاف سنسورهای لرزشی، سنسورهای شکست شیشه را لازم نیست مستقیم برروی شیشه نصب کنید. دارای محدوده پوشش دهی بیشتری هستند و حساسیت آنها قابل تنظیم است.

سنسورهای تشخیص دود:

این سنسورها را می توانید در اتاق ها، فروشگاه ها ، مغازه ها، انبار و هر مکانی که ممکن است آتش سوزی رخ دهد نصب کنید. دود ناشی از آتش سوزی را تشخیص می دهند و آلارم را فعال می نمایند. همچنین این سنسورها به زون 24 ساعته وصل می شوند.

نکاتی که در هنگام نصب سنسور دزدگیر باید دقت کرد

سنسورها زمانی می توانند بالاترین راندمان و بهترین عملکرد را داشته باشند که علاوه بر اینکه متناسب با محیط خریداری شده اند، در شرایط ایده آلی نیز نصب شده باشند. گاهی شرایط نصب اشتباه باعث بروز خطا و آلارم های اشتباه می شود. در کاتالوگ هر سنسور دزدگیر شرایط محیطی نصب نظیر درجه حرارت مناسب، ارتفاع مناسب نصب، زاویه مناسب و … آورده شده است. در ادامه برخی مکان های مناسب و نامناسب را بررسی می کنیم:

 

بهترین مکان ها برای نصب سنسور دزدگیر:

 

ورودی ها:

بهترین راه برای تامین امنیت مکان موردنظر این است که از ورود افراد متجاوز جلوگیری شود. در ورودی ها سنسورهای مناسب با درجه حساسیت خوبی نصب کنید.

گوشه ها و زوایا:

یکی از بهترین مکان ها برای نصب سنسور دزدگیر گوشه های اتاق است به صورتی که نقاط ورود به اتاق را تحت پوشش قرار دهد. در این نقاط سنسورها می توانند محیط بیشتری را با کم ترین مانع پوشش دهند. اگر آن را در گوشه ای از اتاق قرار دهید احتمال کمتری دارد که سارق متوجه آن شود.

راهروها و گذرگاه ها:

معمولا اشیای با ارزش را در اتاق ها نگهداری می کنند، بهتر است چشمی های دزدگیر را در مکانی نصب کنید که سارقان برای دسترسی به اتاق ها مجبور باشند از آن مکان ها عبور کنند.

مجاورت اشیای با ارزش:

سارقان برای اشیای با ارزش شما در منزلتان هستند. سنسورها را در پشت اشیای قیمتی خود نصب کنید تا زمانی که جا به جا می شوند سنسور تحریک شده و آلارم بزند.

پاسیو، زیرزمین و گاراژ:

اگر این مکان ها به ساختمان اصلی راه دارد و یا اشیایی در آنجا قرار دارد که ارزشمند است بهتر است سنسورهایی برای تامین امنیت نصب شود. سنسورهای دزدگیر را در ارتفاع و زاویه مناسب قراردهید تا درب و راه پله ها را پوشش دهند.

مکان های نصب نامناسب سنسور دزدگیر:

درمعرض نورخورشید:

تابش مستقیم نورخورشید ممکن است عملکرد سنسور را با اختلال روبرو کند. به این دلیل بهتر است سنسور دزدگیر در مکان هایی مانند روبروی پنجره نصب نشود.

در نزدیکی منابع گرمایی:

گرما و تغییرات دمایی می تواند بر عملکرد سنسورها مخصوصا سنسورهای PIR تاثیر منفی بگذارد.

نکاتی که باید درهنگام خرید سنسور دزدگیر دقت کرد

امروزه سنسورها از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستند و در برندهای گوناگون تولید می شوند. زمانی که می خواهیم یک سیستم اعلام سرقت راه اندازی کنیم انتخاب سنسور دزدگیر از درجه اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در ذیل از جمله نکاتی که باید در هنگام خرید به آن ها دقت شود را مرور می کنیم:

1. اطمینان حاصل کنید دستگاه مرکزی، سنسور خریداری شده را پشتیبانی کند. سنسورهای بی سیم در فرکانس مشخصی کار می کنند، این فرکانس باید با فرکانس دستگاه مرکزی و کنترل پنل یکسان باشد.
2. مکان نصب سنسور در انتخاب نوع سنسور دزدگیر بسیار دخیل است. در ورودی ها، اتاق ها، لبه دیوارها، محیط های بیرونی در هر یک باید سنسوری را نصب کرد که متناسب با آن باشد.
3. در مکان هایی که سیم ها به ظاهر محیط جلوه خوبی نمی دهند از سنسورهای بی سیم استفاده کنید. برای محافظت از اشیای قیمتی و یا محیط هایی که از درجه اهمیت بالایی برخوردارند، حد المقدور از سنسور سیمی استفاده نمایید.
4. اگر می خواهید سنسور را در محیط باز نصب کنید حتما دقت داشته باشید دارای IP68 باشد تا در فضای آزاد در برابر باران، گرد و غبار و سایر تغییرات جوی مقاوم باشد.
5. سنسورهای مختلف از درجه حساسیت های مختلفی برخوردارند به طور مثال سنسورهای ماکروویو در مقایسه با PIR محیط بیشتری را پوشش می دهند و از حساسیت و همچنین پایداری بالاتری برخور دار هستند و یا سنسورهای Dual Sensor خطای کمتری دارند. در هنگام خرید دقت داشته باشید تا سنسور دزدگیر، با درجه حساسیت مناسب را انتخاب کنید.

اگر می خواهید از سنسور و بیم خطی استفاده کنید، این سنسور را متناسب با متراژی که می خواهید پوشش دهید انتخاب کنید.

6. اگر از حیوانات خانگی نگهداری می کنید و یا سنسور را در جایی نصب می کنید که محل تردد حیوانات است، از سنسورهای وزنی که به سنسورهای پت معروف هستند استفاده نمایید.

جمع  بندی

در پایان به یاد داشته باشید پس از آنکه سیستم اعلام سرقت خود را به همراه سنسورهای مناسب و کافی نصب و راه اندازی کردید، لازم است به شکل دوره ای سنسورهای دزدگیر را چک کنید تا مطمئن باشید فعال هستند. باتری سنسورهای بی سیم را چک نمایید و به صورت دوره ای آن ها را تعویض نمایید. این بازدید و کنترل سنسورها امری ضروری است تا از عملکرد درست و دقیق آنها اطمینان خاطر داشته باشید.